در مدح پادشاه دکن گفته
دهنده ای کـه بـه گل نکهت و بـه گل جـان داد | بـه هـرکـس آن چـه سـزا بـود حـکـمـتـش آن داد |
بـه عـرش پـایـه عـالـی بـه فـرش پـایه پـسـت | ز روی مــصــلــحــت و رای مــصــلــحــت دان داد |
بــه دهــر ظــل خــرد آن قــدر کــه بــود ضــرور | ز پــــرتــــو حــــرکــــات ســــپــــهـــر گـــردان داد |
بــه ابــر قــطــره چــکـانـدن بــه بــاد قــره زدن | بــــرای نــــزهــــت دیـــریـــن ســــرای دوران داد |
دو کـشـتــی مـتــســاوی اسـاس را در بــحــر | یـکـی رسـانـد بـه سـاحـل یـکـی بـه طـوفـان داد |
دو ســالـک مـتــشـابــه سـلـوک را در عـشـق | یــکــی ز وصــل بــشــارت یـکــی ز هــجــران داد |
هــزار دایــه طـــلـــب را ز حـــســـرت افـــزائی | رســانـد بــر ســر گـنـج و بــه کــام ثــعــبــان داد |
هــزار خــســتــه جــگــر را ز صــبــر فــرمــائی | گــداخــت جــان ز غــم آنـگــه نـویـد جــانــان داد |
گـدای کـوچــه و ســلـطــان شــهـر را از عــدل | عـــدیــل وار حـــیــات و مــمــات یــکـــســـان داد |
دریـن مـقـاسـمـه اش نـیـز بــود مـصـلـحــتــی | کـه مسـکـنت بـه گدا سـلطـنت بـه سـلطـان داد |
زبـان بـسـتـه کـه بـد حـکـمـتـی نـهفـتـه در آن | بــه کــمــتــریـن طــبــقــات صــنـوف حــیـوان داد |
عـزیـز کـرده زبـانـی کـه وقـت قـسـمـت فـیض | دریـغ داشــت ز جــن و مــلــک بــه انــســان داد |
بــه شـکـریـن دهـنـان داد از ســخــن نـمـکـی | کـه چــاشـنـی بــه نـبــاتــات شــکـرســتــان داد |
بــه قـد سـروقـدان کـرد جــنـبــشـی تــعـلـیـم | کـه خــجــلـت قـد رعــنـای ســرو بــســتــان داد |
بــر ابــروان مــقــوس زهــی ز قــدرت بــســت | کــه ســـهــم چـــرخ مــقــوس ز تـــیــرپـــران داد |
ز بـاغ حسن سیه نرگسی چو چـشم انگیخت | بــه آن بــلـای سـیـه خــنـجــری چــو مـژگـان داد |
بـه چـشـمهای سـیه شـیوه ای ز ناز آمـوخـت | که هر که خواست به آن شیوه دل دهد جان داد |
بــه نـاز داد ســکـونـی کـه وصــف نـتــوان کـرد | بـه عـشـوه طـی لـسـانـی کـه شـرح نـتـوان داد |
بــه هـر کــه لــایـق اســبــاب کــامـرانـی بــود | سـرور و مـسـنـد و خـر گـاه چــتــر و چـوگـان داد |
بــهــر کــه در طــلــب گــنــج لــایــزالــی بـــود | گــلــیــم مــخــتـــصــر فــقــر و گــنــج ویــران داد |
بـه هـر یـکـی ز سـلـاطـیـن بـه صـورتـی دیـگـر | بـــســیــط عــرصــه ای انــدر بـــســاط دوران داد |
چــو پــادشــاهـی اقــلــیـم صــورت و مـعــنـی | زیـــاده دیـــد از ایــشـــان بـــمـــیــر مـــیــران داد |
غـــیــاث مــلــت و دیــن کــافـــتـــاب دولــت او | ز خـــاک یــزد ضـــیــا تـــا بـــه عــرش یــزدان داد |
ســمــی والــد ســامــی مــحـــمــد عــربـــی | کـــــه داد رونـــــق دیــــن و رواج ایـــــمـــــان داد |
خـدایـگـان سـلـاطـیـن کـه چـتـر سـلـطـنـتـش | بــه ســایـه جــای هـزاران خــدیـو و خــاقــان داد |
بـــذره تـــربـــیــتـــش کــار آفــتـــاب آمــوخــت | بـــه مــور تــقــویــتــش قــدرت ســلــیــمــان داد |
قــیـام رکــن جــلـالـش کـه قــایـم ابــدیـســت | بـــســـی مـــدد بـــه قـــوام چـــهــار ارکـــان داد |
نـه ابـر ریخـت بـه دشـت و نـه بـحـر داد بـه بـر | بــه سـایـل آن چـه کـفـش آشـکـار و پـنـهـان داد |
دلـش ز جــوهـر احــیـا تــوان گـریـسـت کـریـم | کــه هــرچــه مــرگ ز مــردم گــرفــت تـــاوان داد |
قـضــا زد آتــش غــیـرت بــه مـهـر و مـاه آن دم | کـــه پـــاســـبـــانــی ایــوان او بـــه کـــیــوان داد |
ســـپـــهـــر بـــر در او در مـــراتـــب خـــدمـــت | نـخـسـت پــایـه بــه سـلـطـان چـهـارم ایـوان داد |
چـو گـشـت لـشـگـریـش فـارس زمـانـه بــه او | قـضـا ز هـفـت فـلـک هـفـت گـونـه خــفـتــان داد |
پــلـاس پـوش درش خـلـعـت مـریـدی خـویـش | بـه شاه و خـسـرو و خـاقان و خـان و سلطان داد |
بـه تـو شـمـال وی از صـحـن پـر کـواکـب چـرخ | فـــلــک فـــراخـــور شـــیــلــان او نــمــکــدان داد |
بـــگــرد رفــت هــزار ازدحـــام حــشــر آن جـــا | کــه مـیـزبــان ســخــایـش صــلــای مـهـمـان داد |
بـه شـرق و غرب جـهان زینتـی که شـاه ربـیع | دهـد ز ســبــزه و گــل او ز ســفــره و خــوان داد |
بــه جــای ســبــزه زبــرجــد دمـد ز خــاک اگـر | تـــوان خـــواص کــف او بـــه ابـــر نــیــســـان داد |
کرم بـر اوسـت مسـلم که آن چـه وقـت سؤال | گـــذشـــت در دل ســـایــل هــزار چـــنـــدان داد |
بـــرای آن کــه ز طــول حـــیــات داد حـــضـــور | تـــــوانــــد آن شــــه خـــــرم دل طــــرب ران داد |
اگــر زمــانـه کــنــد کــوتــهـی قــضــا خــواهـد | بــه بــازگــشــت زمــان گــذشــتــه فــرمــان داد |
سـخـای او کـه ز احـسـان بـه منعـم و مفـلس | هــر آنــچــه داد بـــری از فــتــور و نــقــصــان داد |
بـه جیب محتـشمان لعل و در بـه دامان ریخت | بــه دسـت بـی درمـان سـیـم و زر بـه مـیـان داد |
چـو پــا نـهـاد ز دشـت عـدم بــه مـلـک وجــود | بـــه جـــود دســت بـــرآورد و داد احـــســـان داد |
فـــتـــاد زلــزلــه در گـــور حـــاتـــم از غـــیــرت | چـو شـخـص هـمـت او رخـش جــود جــولـان داد |
لــب صــدف پـــر تــرجــیــح دســت او بـــرابـــر | گـشـوده گـشــت و گـواهـی ز بــحــر عـمـان داد |
بــه مـلـک مـصـر مـگـر داده بــاشـد از یـوسـف | ازو بـــه خـــطــه یــزد آن شـــرف کــه یــزدان داد |
ایــا بـــلــنــد جــنــابـــی کــه آســتـــان تـــو را | فـــلــک گــرانــی قــدر از جـــبـــاه شـــاهــان داد |
تــوئی ز مـعـدلـت آن کـسـرئی کـه در عـهـدت | رواج عـــــدل از ایـــــران اثـــــر بـــــه تـــــوران داد |
تـو در ممالک قـدس آن شـهی کـه مالک ملک | و گــــر تــــو را ز مـــلــــایـــک هـــزار دربــــان داد |
نـخــســت رابــطــه انـگـیـزی از ولـای تــو کـرد | مــهــیــمـــنــی کـــه بـــه ارواح ربـــط ابـــدان داد |
شـکـوه سـنـج تــو را عـالـم ثــقـیـل و خـفـیـف | ز ســطــح هـای فــلــک کــفــه هـای مـیـزان داد |
خـــدا شـــنــاس کـــه مـــادون ذات واجـــب را | بـــه مــمــکــنــات قـــرار از کـــمــال ایــقـــان داد |
تــو را بــه دور تــو بــر مـمــکــنـات فــایـق دیـد | تــو را بــه عــهــد تــو بــر کــائنــات رجــحــان داد |
اگــر ازیـن فــلــک تــیـز رو ســکــون طــلــبــی | چــو خــاک بــایـدت از طــوع تــن بــه فـرمـان داد |
و گـــر بـــریــن کـــره آرمـــیــده بـــانـــگ زنــی | بــه او قـرار و سـکـون تــا بــه حــشـر نـتــوان داد |
کسـی نظیر تـو بـاشـد که وضع پـسـت و بـلند | بــه عــکــس یـابــد اگــر در زمــانـه ســامــان داد |
تــــوانـــد از زبــــر و زیـــر کــــردن گــــیـــتــــی | بــه زیـر هـفــت زمــیـن جــای ایـن نــه ایـوان داد |
کـسـی عـدیل تـو بـاشـد کـه گـر بـه نـوع دگـر | بـــبـــایــدش نـــســـق گـــرم و ســـرد دوران داد |
ز فـیـض قـرب جـنـابــت کـه کـیـمـیـا اثـر اسـت | فـلـک بــه عـالـی و سـافـل خــواص چــنـدان داد |
کــه خــاک رهــگــذر کــمــتــریـن مــنــازل یـزد | بـــدیـــده هـــا اثـــر ســـرمـــه صـــفـــاهـــان داد |
ز خــــاک پــــای ســــگــــان در تــــو یـــک ذره | بـــه حــاصــل دو جـــهــان هــر کــه داد ارزان داد |
حـــیــات را تـــو اگـــر پـــاس داری انـــدر دهــر | مـــمـــات را نــتـــوان احـــتـــمـــال امـــکـــان داد |
به خصم تشنه جگر هم رساند دست تو فیض | کــه آبـــش از مــطـــر قــطـــره هــای بـــاران داد |
مـلـک حـشـم ملـکـا مـحـتـشـم کـه قـادر فـرد | ز لـطــف بــر ســخــنـش اقـتــدار ســحــبــان داد |
نــمــود ســـاز ز اقــســـام نــظـــم قــانــونــی | کـه مـالـش حــســن و گـوشــمـال حــســان داد |
اگـــرچـــه از اثــــر بــــخـــت واژگـــون اکـــثــــر | مــقــدمــات ثــنــایـش نــتــیــجــه خــســران داد |
دل تــو آن مــحــک آمــد کــه از مــراتـــب فــرد | ز مـــخــــزن کــــرمـــش راتــــب نـــمـــایـــان داد |
بـه حـال جـمعی اگر بـرد از سـخـای تـو رشک | ولـی بــه نـعـمـت هـر سـالـه رشـک ایـشـان داد |
چــو بــود عــیـب گــدای تــو مـحــض گــیـرائی | ز الـتــفــات تــو هـم نـان گــرفــت و هـم نـان داد |
هــمــیــشــه تــا بــه کــف روزگــار در و گــهــر | تـــوان ز مــوهــبـــت بـــحـــر و کــان فـــراوان داد |
ز اقــتـــدار تـــوانــد کــف بـــه خــلــق جــهــان | عــطــیــه بـــیــش ز بـــحـــر و زیــاده از کــان داد |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج