حکایت برادران ظالم و عادل و عاقبت ایشان

شــنـیـدم کـه در مـرزی از بــاخــتــربـــــرادر دو بـــــودنـــــد از یـــــک پـــــدرسـپــهـدار و گـردن کـش و پــیـلـتـننــکـــو روی و دانــا و شـــم…

شــنـیـدم کـه در مـرزی از بــاخــتــر بـــــرادر دو بـــــودنـــــد از یـــــک پـــــدر
سـپــهـدار و گـردن کـش و پــیـلـتـن نــکـــو روی و دانــا و شـــمـــشـــیــرزن
پـدر هـر دو را سـهمـگـن مـرد یافـت طــلــبـــکــار جـــولــان و نــاورد یــافــت
بـرفـت آن زمین را دو قـسـمـت نهاد بـه هـر یـک پـسـر، زان نـصـیـبـی بــداد
مـبــادا کـه بـر یـکـدگـر سـر کـشـنـد بـه پـیـکـار شـمـشـیـر کـیـن بـرکـشـنـد
پــدر بــعــد ازان، روزگــاری شــمــرد بــه جـان آفـریـن جـان شـیـریـن سـپـرد
اجــل بــگــســلـانـدش طــنـاب امـل وفــاتــش فــرو بــســت دســت عــمـل
مـقـرر شـد آن مملـکـت بـر دو شـاه کـه بــی حـد و مـر بــود گـنـج و سـپـاه
بـه حـکـم نظـر در بـه افـتـاد خـویش گــرفــتــنـد هـر یـک، یـکــی راه پــیـش
یــکــی عــدل تــا نــام نــیــکــو بــرد یـــکـــی ظـــلـــم تــــا مـــال گـــرد آورد
یکی عـاطـفـت سـیرت خـویش کـرد درم داد و تــــیـــمـــار درویـــش خــــورد
بـنا کـرد و نان داد و لـشـکـر نواخـت شب از بهر درویش، شب خانه ساخت
خـزاین تـهـی کـرد و پـر کـرد جـیـش چـنـان کـز خـلـایـق بـه هـنـگـام عـیـش
بـرآمد همی بـانگ شـادی چـو رعـد چــو شــیـراز در عـهـد بــوبــکـر ســعــد
خـــدیــو خـــردمـــنـــد فـــرخ نــهــاد کــه شـــاخ امــیــدش بـــرومــنــد بـــاد
حــکــایـت شــنـو کـودک نـامـجــوی پـسـنـدیـده پـی بــود و فـرخـنـده خـوی
مـلــازم بــه دلــداری خــاص و عــام ثـــنــاگــوی حـــق بـــامــدادان و شـــام
در آن مـلـک قــارون بــرفــتــی دلـیـر کــه شــه دادگـر بــود و درویـش ســیـر
نـــیـــامــــد در ایـــام او بــــر دلــــی نـگــویـم کــه خــاری کــه بــرگ گــلــی
سـرآمـد بــه تـایـیـد مـلـک از سـران نــهــادنــد ســر بــر خــطــش ســروران
دگر خواست کافزون کند تخت و تـاج بـــیــفـــزود بـــر مــرد دهــقــان خـــراج
طـــمــع کـــرد در مـــال بـــازارگـــان بــلــا ریــخــت بـــر جــان بــیــچــارگــان
بــه امـیـد بــیـشــی نـداد و نـخــورد خـــردمــنــد دانــد کــه نــاخـــوب کـــرد
کـه تــا جـمـع کـرد آن زر از گـر بــزی پــراگــنـده شــد لــشــکــر از عــاجــزی
شـــنــیــدنــد بـــازارگــانــان خـــبـــر کـه ظـلـم اسـت در بــوم آن بــی هـنـر
بــریـدنـد ازان جــا خـریـد و فـروخـت زراعــت نــیـامــد، رعــیـت بــســوخــت
چـو اقبـالش از دوسـتـی سربـتـافت بــنـاکـام دشــمـن بــر او دســت یـافـت
سـتـیـز فـلـک بـیـخ و بــارش بــکـنـد ســم اســب دشــمـن دیـارش بــکــنـد
وفا در که جوید چو پیمان گسیخت؟ خراج از که خواهد چـو دهقان گریخـت؟
چـه نیکـی طـمـع دارد آن بـی صـفـا کــه بـــاشــد دعــای بـــدش در قــفــا؟
چـو بـخـتـش نگون بـود در کـاف کـن نـکـرد آنـچــه نـیـکــانـش گـفــتــنـد کـن
چـه گـفـتـنـد نـیکـان بـدان نیکـمـرد؟ تــو بــرخــور کــه بــیـدادگــر بــرنـخــورد
گمانش خـطا بـود و تـدبـیر سـسـت که در عـدل بـود آنچـه در ظـلم جـسـت
یکـی بـر سـر شـاخ، بـن مـی بـریـد خــداونــد بــســتــان نـگــه کــرد و دیـد
بـگـفـتـا گـر ایـن مـرد بــد مـی کـنـد نه بـا مـن کـه بـا نفـس خـود مـی کـنـد
نصیحـت بـجـای اسـت اگر بـشـنوی ضــعــیـفــان مـیـفـگـن بــه کـتــف قـوی
کــه فــردا بــه داور بــرد خــســروی گــدایـی کــه پــیـشــت نــیــرزد جــوی
چـو خـواهی کـه فـردا بـوی مهتـری مـکـن دشـمـن خـویـشـتــن، کـهـتــری
که چـون بـگذرد بـر تـو این سـلطنت بـــگــیــرد بـــه قــهــر آن گــدا دامــنــت
مــکــن، پــنـجــه از نــاتــوانـان بــدار کـه گـر بــفـگـنـنـدت شـوی شـرمـسـار
کـه زشـت اسـت در چـشـم آزادگان بـــیــفـــتـــادن از دســـت افــتـــادگــان
بــزرگــان روشــنــدل نــیــکــبــخــت بــه فــرزانـگــی تــاج بــردنــد و تــخــت
بـــه دنــبـــالــه راســتــان گــژ مــرو وگـر راسـت خـواهـی ز سـعـدی شـنـو

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج