فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 31 فروردین 1403

قطعه

 

 قطعه:

“قطعه” شعری است که معمولاً مصراع های اولین بیت آن هم قافیه نیستند ولی مصراع دوم تمام ادبیات آن هم قافیه اند. طول قطعه دو بیت یا بیشتر است. 

………………….الف///////// …………………. ب 
…………………. ج ////////// …………………. ب 
…………………. د ////////// …………………. ب 

قطعه را بیشتر در بیان مطالب اخلاقی و تعلیمی و مناظره و نامه نگاری بکار می برند. 

قدیمی ترین قطعه ها مربوط به ابن یمین است و از بین شاعران معاصر پروین اعتصامی نیز بیشتر اشعارش را در قالب قطعه سروده است. 

پروین اعتصامی مناظره های زیادی در قالب قطعه دارد از قبیل مناظره نخ و سوزن، سیر و پیاز و …… 

شکل تصویری قطعه به شکل زیر است: 

علت اسم گذاری قطعه این است که شعری با قالب قطعه مانند آن است که از وسط یک قصیده برداشته شده باشد و در واقع قطعه ای از یک قصیده است. 

نشنیده ای که زیر چناری کدوبنی —– بررست و بردمید بر او بر، به روز بیست 

پرسیدازچنار که توچند روزه ای؟ —– گفتا چنار سال مرا بیشتر ز سی است 

خندید پس بدو که من از تو به بیست روز —– برتر شدم بگوی که این کاهلیت چیست؟ 

او را چنارگفت که امروز ای کدو —– باتو مراهنوز نه هنگام داوری است 

فردا که بر من و تو وزد باد مهرگان —– آنگه شود پدید که نامرد و مرد کیست!!!