رکن‌الدین اوحدی مراغه ای
مروری بر زندگی
رکن‌الدین اوحدی مراغه ای در دوم فروردین ماه 654 – 15 رمضان 673 – ولادت یافت به احتمال زیاد ب خاطر ارادت و احترامی که برای اوحدی کرمانی ، صوفی مشهور قائل بود، تخلص خود را از صافی به اوحدی تغییر داد.
تحصیل و سیر و سلوک در وادی عرفان را از دوره اقامتش در مراغه آغاز کرد و در طی سفرهایی که داشت با بزرگان و عارفان مختلف آشنا شد و از محضر هر یک توشه ای برداشت، مدتی نیز در اصفهان اقامت کرد. وقتی دوباره به آذربایجان بازگشت سرودن اشعار را اغاز کرد و به تعلیم و ارشاد مشغول شد. به قول ریپکا، اوحدی آموزش های صوفیانه را به گونه ای هنرمندانه بیان کرده است. اوحدی نیمه دوم اسفند ماه 716 – نیمه شعبان 738 هجری – در مراغه دیده از جهان فرو بست.
آثار
ده نامه یا منطق العشاق
ششصد بیت دارد و بنا به درخواست خواجه نصیر الدین طوسی نگارش یافته است. موضوع آن نامه های عاشقانه ای است که دو دلداده برای یکدیگر نوشته اند و غزل های زیبا و لطیفی دارد. ساده و شیوایی این اثر در بین ده نامه های فارسی بارز و ممتاز است.
دیوان قصاید و رباعیات و غزلیات
شامل هشت هزار بیت است . موضوع قصاید، پند و اندرز و مسائل عرفانی و اخلاقی است.غزل ها و رباعیات و ترجیع بندهای عمیق و فصیحی دارد و بسیار دلنشین و رسا و روان سروده شده است.
مثنوی جام جم
این منظومه به لحاظ پرداختن به مسائل اجتماعی زمان و توضیح حقایق عرفانی از اهمیت خاصی برخوردار است. شاعر در این منظومه که بر وزن حدیقه ی سنایی سروده شده است، علاوه بر توجهبه مفاهیم و موضوعات عرفانی، با حساسیتی که نسبت به اوضاع اجتماعی دارد با بیانی ساده، کمبود ها و نیازها را بیان کرده است. جام جم مشتمل بر حدود پنج هزار بیت شعر است.
آرامگاه
آرامگاه اوحدی در مراغه و در میان باغ سرسبزی واقع شده‌است. سنگ قبر اوحدی از سنگ کبود درست شده‌است. بر دیوار شمالی و جنوبی آن نام اوحدی و تاریخ فوت حک شده‌است. در سال ۱۳۵۲ از سوی انجمن آثار ملی ایران بنای جدیدی بر روی قبر مذبور احداث شده و سنگ مقبره قبلی را به موزه آرامگاه انتقال دادند.
موزهٔ اوحدی
در کنار مقبره اوحدی، موزه اوحدی واقع گردیده‌است. این موزه به علت اینکه شهر مراغه در دوره ایلخانیان مغول مقر حکومتی و پایتخت آنان بوده‌است، عنوان موزه تخصصی ایلخانی را به خود اختصاص داده‌است. اشیاء موجود در این موزه شامل ظروف سفالی، سکه، کتابت، ظروف مفروغی، شیشه که کتیبه‌های باقی مانده از رصد خانه و سنگ قبور مربوط به دوران اسلامی است.
